Marcin Luter Biblia jest najwyższym autorytetem w sprawach wiary
Urodzony
10 listopada 1483 roku. Zmarł 18 lutego 1546. Niemiecki reformator religijny, twórca
protestantyzmu. Dzieciństwo spędził w Mansfeld, do którego rodzina Lutra,
utrzymująca się z niewielkiego przedsiębiorstwa górniczego, przeniosła się w roku 1484 z
rodzinnego Eisleben. Od 1488 roku uczył się czytać i pisać w szkole katedralnej.
Od 1496 kontynuował edukację w Magdeburgu, a następnie od 1497 w klasztornej
szkole franciszkanów w Eisenach. W 1501 wstąpił na uniwersytet w Erfurcie, na
którym, po ukończeniu wydziału sztuk wyzwolonych i po zdaniu w roku 1505
egzaminu kończącego, miał podjąć studia prawnicze.
W lecie 1505 nastąpił
pierwszy zwrot w jego życiu: kiedy podczas pieszej podróży z Mansfeld do Erfurtu
piorun uderzył w pobliskie drzewo, Marcin Luter złożył zobowiązanie wstąpienia
do klasztoru. Dotrzymał słowa i zrezygnował z zaplanowanej kariery dworskiego
urzędnika, a w lipcu 1505 wstąpił do erfurckiego klasztoru augustianów eremitów,
pielęgnującego ascetyczne ideały. Po krótkim nowicjacie w roku 1506 został
przyjęty do zakonu, a w rok później przyjął święcenia kapłańskie i rozpoczął
karierę naukową popieraną przez jego przełożonych. W 1508 został mianowany
wykładowcą nowo powstałego uniwersytetu w Wittenberdze. Tam głównym przedmiotem
jego zainteresowań była biblistyka. Na przełomie lat 1510 i 1511 udał się z
dyplomatyczną misją do Rzymu, gdzie negocjował w sprawie obserwancji, która
dzieliła ówczesnych augustianów. W 1512 został doktorem teologii, co dało mu
uprawnienia do akademickiej egzegezy Pisma Świętego. Przed 1517 rokiem wykładał
kolejno: Psalmy, listy do Rzymian, do Galacjan i do Hebrajczyków.
Jako człowiek
głęboko wierzący boleśnie odczuwał kontrast między późnośredniowieczną
religijnością, zakorzenioną w sferze uczynków i pobożnościowych praktyk, która
cechowała ówczesną duchowość ludzi, a ideałami Biblii. Odpowiedź na dręczące go
pytanie o możliwość usprawiedliwienia człowieka w obliczu surowego sądu Boga
znalazł w liście do Rzymian: A sprawiedliwy z wiary żyć będzie. Wiara, będąca
wyłącznym darem łaski Bożej, stała się dla Lutra podstawową i jedyną
odpowiedzią, jakiej człowiek może udzielić Bogu. Wszelkie uczynki dokonywane w
świecie dla osiągnięcia zbawienia stały się dla niego bezwartościowe, jeżeli nie
poprzedzała ich wiara w zbawczą śmierć Jezusa Chrystusa. Reagował krytycznie na
ówczesne praktyki odpustowe podważające niemal niezbędność sakramentu pokuty. W
październiku 1517 sformułował tezy do akademickiej dyskusji nad tym problemem.
Publikacja tez stała się hasłem do reformy Kościoła w Niemczech i zapoczątkowała
szerszy ruch odnowy religijnej także poza cesarstwem. Odtąd Luter stopniowo
radykalizował swoje poglądy i w 3 pismach, które ukazały się 1520 ("Do szlachty
chrześcijańskiej narodu niemieckiego", "O niewoli babilońskiej Kościoła", "O
wolności chrześcijańskiej"), wytyczył zręby wiary ewangelickiej i dał zarys
reformy Kościoła. W 1520 papież Leon X wydał potępiającą Lutra bullę Exsurge
Domine, a rok później sejm rzeszy w Wormacji skazał go na banicję.
Dzięki opiece
elektora saskiego ukrywał się do roku 1522 w Wartburgu, gdzie dokonał przekładu
Nowego Testamentu na język niemiecki. Później wrócił do Wittenbergi i rozpoczął
stopniowe wdrażanie swych poglądów w życie. Choć nie odrzucił orzeczeń
pierwszych 7 soborów powszechnych, za jedyną podstawę wiary uznał Pismo Święte.
Zniósł również praktyki religijne, dla których nie znalazł wystarczającego
uzasadnienia w Biblii. Z sakramentów pozostawił tylko Chrzest i Wieczerzę
Pańską. Odrzucił także wiarę w czyściec, kult obrazów (choć pozostawił je w
świątyniach dla ich funkcji dydaktycznej) i zakwestionował pośrednictwo i
wstawiennictwo świętych i Marii. Wyznawcom przedstawił nowy ideał doskonałości
chrześcijańskiej, zlikwidował zakony głosząc, że każdy w swoim miejscu pracy
może spełniać religijną powinność, co w zupełności może wystarczać jako znak
żywej wiary. W 1525 potępił powstanie chłopskie i zajął krytyczną postawę wobec
anabaptyzmu. W tym roku odbyła się także polemika z Erazmem z Rotterdamu
(opisywanym już przeze mnie), w której Luter, głosząc za św. Augustynem (właściwie Aureliaszem Augustynem) absolutną przewagę łaski Bożej w dziele zbawienia człowieka, zaprzeczył
istnieniu wolnej woli.
W 1525 roku porzucił stan zakonny i ożenił się z byłą
mniszką Katarzyną von Bora, z którą miał sześcioro dzieci. W roku 1529 wziął
udział w dyspucie z przedstawicielami reformacji szwajcarskiej w Marburgu.
Uzgodniono wówczas wspólne wyznanie wiary (poza artykułem o Wieczerzy Pańskiej,
gdyż Marcin Luter głosił zasadę konsubstancjacji, czyli realnej obecności ciała
i krwi Chrystusa pod postacią chleba i wina, które w sakramencie pozostają nadal
rzeczywistym chlebem i winem). W tymże roku ukazały się jego 2 ważne dzieła:
"Duży Katechizm" oraz przeznaczony dla szerszych mas "Mały Katechizm". Wprowadził
komunię pod dwiema postaciami i język narodowy w nabożeństwie. Zagadnienia
reform liturgicznych przedstawił Luter w "Mszy niemieckiej" (1525). W 1534 ukazał
się cały przekład Biblii na język niemiecki. Przekład
odegrał ogromną rolę w historii kultury niemieckiej (m.in. w dziejach języka
niemieckiego). Na wieść o zamiarze papieża Pawła III zwołania soboru
powszechnego w Mantui (do decyzji soboru chciały się odwołać oba stronnictwa
religijne w Niemczech: katolicy i protestanci), w 1537 Luter napisał "Artykuły
Szmalkaldzkie" swoje wyznanie wiary podpisane także i przez innych teologów
ewangelickich na specjalnym zjeździe. Schyłek jego życia wypełniała praca
wykładowcy w Wittenberdze oraz kaznodziejstwo. Wypowiedzi Lutra, spisane podczas
toczących się w jego domu tzw. rozmów przy stole ("Tischreden"), stanowią ważne
źródło do tego okresu jego życia. Zmarł w rodzinnym Eisleben, a jego szczątki
spoczywają w kościele zamkowym w Wittenberdze.
Za początek reformacji uznaje się 31 października 1517
roku; dzień, w którym Marcin Luter rzekomo przybił młotkiem swoje 95 tez do
drzwi katedry w Wittenberdze. Mimo głębokiego utwalenia się tego symbolu w
powszechnej świadomości, w rzeczywistości zdarzenie takie nigdy nie miało miejsca, a Luter swoje tezy przesłał zwykłą drogą służbową
do swoich przełożonych. Legenda ta stworzona została przez przyjaciela Lutra, Filipa
Melanchtona.
Trzy podstawowe zasady Reformacji:
- Biblia jest najwyższym autorytetem w sprawach wiary i
życia chrześcijańskiego i nie może ona podlegać dogmatycznym interpretacjom ani
papieża, ani instytucji Kościoła.
- Człowiek jest usprawiedliwiony przed Bogiem jedynie dzięki łasce przez
wiarę.
- Każdy wierzący ma bezpośredni dostęp do Boga, z czego wynikają dwa wnioski
natury praktycznej:
- Spowiedź jest wymysłem katolicyzmu i służy nie wierze, lecz interesom
Kościoła, zaprzecza bowiem bezpośredniej możności obcowania z Bogiem.
- Każdy wierzący jest kapłanem (powszechne kapłaństwo wierzących).
Z encyklopedii
Eremici (z greckiego 'samotny'), zakonnicy, prowadzący życie pustelnicze, zachowujący regułą zakonną.
Asceza (gr. áskesis 'ćwiczenie') Wyrzeczenie się wszelkich przyjemności, dobrowolne i ciągłe umartwianie się w celu osiągnięcia
doskonałości.
Obserwancja - w katolickim prawie zakonnym ściśle religijny sposób zachowania, przestrzegany obok obowiązującej reguły.
Egzegeza (gr. ekségesis 'objaśnianie') Specjalistyczne, naukowe objaśnianie tekstów literackich, głównie starożytnych i biblijnych.
Anabaptyzm (gr. anabaptistós 'powtórny chrzest') Powstały w Niemczech i Szwajcarii w XVI wieku ruch religijno-społeczny, który neguje ważność chrztu
niemowląt i przedstawia często odmienną od katolickiej i luterańskiej
ideologię.
Ugrywalnienie
Cóż jeszcze można dodać? Jak pewnie zauważyliście powyższa biografia jest
dość rozległa. Jak wprawadzić tego pana do świata Warhammera? Urodził się w wiosce pod
Middenheim, uczył się w szkołach, a potem wstąpił do Seminarium Sigmara Młotodzierżcy w Altdorfie.
Tam poznał pobudki jakimi kieruje się większość kapłanów Sigmara. Poznał wszechogarniającą
chciwość i coś, co wgryzało się w kult i w całą cywilizację od trzewii... Chaos. Zapragnął coś w
tych sprawach zmienić. Napisał kilka odważnych dzieł, między innymi plan reform. To, jak
można było przypuszczać, nie spodobało się większości konserwatywnego kleru, a samemu
Wielkiemu Teogoniście także nie przypadło do gustu. Luter narobił sobie wrogów, został skazany na
banicję. Ale odważny reformator spotkał się także z przyjaźnią. Obecnie przebywa w Wolfenburgu na
dworze Halsa von Tassebricka - Księcia Elektora Ostlandu - w stolicy jednej spośród
sigmaryckich prowincji Imperium i przekłada jakieś teologiczne księgi z Języka Klasycznego na
Reikspiel. Czeka aż hałas koło jego osoby ucichnie.
Marcin Luter |
Sz |
WW |
US |
S |
Wt |
Żw |
I |
A |
Zr |
CP |
Int |
Op |
SW |
Ogd |
4 |
31 |
26 |
3 |
4 |
10 |
27 |
1 |
34 |
72 |
79 |
52 |
79 |
58 |
Umiejętności:
błyskotliwość
czytanie / pisanie
etykieta
gadanina
historia
krasomówstwo
mocna głowa
posłuch u zwierząt
prawo
rozpoznawanie magicznych przedmiotów
sekretny język - klasyczny
silny cios
szczęście
teologia
cichy chód w mieście
Autor: Rallat
Bibliografia: Multimedialna Encyklopedia Powszechna 2003, Witryny ewangelickie, Wikipedia - Wolna Encyklopedia
|