Ostatnie życzenie – recenzja

ostatnie-zyczenieW związku z niedawną premierą gry komputerowej na podstawie prozy Andrzeja Sapkowskiego, postanowiłem przypomnieć sobie opowiadanie, które posłużyło jako intro gry. Sięgnąłem po książkę, w której jest zawarte, zacząłem czytać i oderwałem się właściwie na ostatniej stronie zbiorku. To wystarczająca rekomendacja, jednak recenzencki obowiązek wymaga, abym napisał coś więcej.

Przygody wiedźmina Geralta z Rivii zebrane w tomiku Ostatnie życzenie bez skrępowania można nazwać mistrzostwem, jeśli chodzi o krótkie formy prozatorskie. Doprawdy trudno byłoby znaleźć inny tomik opowiadań, który potrafi przykuć z taką siłą i tak działać na wyobraźnię czytelnika.

Sapkowski zaprasza nas do z pozoru zwykłego świata fantasy, pełnego magii i potworów, zasiedlanego przez elfy i krasnoludów oraz żyjącego w myśl praw stanowionych przez ludzi, bogów oraz naturę. Jednocześnie ten bajkowy świat jest aż nadto podobny do naszego. Toczony przez wojny, zarazy, a nade wszystko ludzkie charaktery. Korupcja, nepotyzm, rządza władzy, czy zachłanność – wszystko to nie jest nam obce, a jednocześnie świetnie pasuje do świata kreowanego na kartach książki. Właściwie jego realizm wynika z brudu. Tutaj bytują rozpustne księżniczki, królowie-hedoniści i zwykli ludzie, dla których zabić jest łatwo jak splunąć. A oprócz tego spotkamy tutaj wiedźminów.

Wiedźmini to wojownicy, mistrzowie miecza, którzy na drodze skomplikowanych mutacji są tworzeni do obrony ludzi przed potworami. To maszyny do zabijania, które wyzbyte są uczuć, emocji i wątpliwości, a ich zadaniem jest jedynie uśmiercanie bestii. Choć paradoksalnie to właśnie ludzie często okazują się prawdziwymi potworami, a Geralt, główny bohater opowiadań, nie jest tak obojętny, jak powinien być wiedźmin. Rzucony do brutalnego i pełnego sprzeczności świata musi dokonywać wyborów, które okazują się wyborami mniejszego zła, a konsekwencje działań spadają na niego jak razy. I to nie dlatego, że dokonał wyboru, ale dlatego, że nie jest jak inni, że jest odmieńcem. Mutantem.

Sapkowski zachwyca czytelnika swoimi tekstami. Po mistrzowsku prowadzi dialogi, czaruje bogactwem opisów i plastycznością świata oraz bawi cynizmem wiedźmina, czy prostotą pobudek bohaterów. Jednocześnie te opowiadania to rozliczenie nas z baśni i bajek, jakie znamy z dzieciństwa. Zastanawialiście się kiedyś, jak w naszym świecie wyglądałaby historia królewny śnieżki i siedmiu krasnoludków? Chociażby to, dlaczego leśniczy ulitował się nad młodą kobietą? Albo dlaczego zamykano ksiżniczki w szklanych wieżach? Co oprócz miłości jest niezbędne do odczynienia czaru w bajce o pięknej i bestii? Albo jak zachowuje się wszechmocny dżinn uwolniony z butelki po wielu latach niewoli? Odpowiedzi na wszystkie te pytania znajdziecie w historiach opisanych w Ostatnim życzeniu, choć jeśli spodziewacie się baśni – nawet tych brutalnych, jak oryginalne baśnie Braci Grimm – to mocno się zawiedziecie. To nie baśnie, to fantasy. A fantasy wcale nie oznacza, że historie są cukierkowe i naiwne. Przeciwnie.

Chciałoby się zapytać, o czym są zebrane w ten zbiorek opowiadania. To trudne pytanie, gdyż odpowiedź nie będzie jednoznaczna. Zwykle fantasy jest gatunkiem, który opowiada o czynie. Nie trzeba daleko szukać, wszak pośrednio wywodzi się z chanson de gest, czyli poematów rycerskich tworzonych do opiewania wielkich wydarzeń czy postaci. I tak jest z tą ksiązką, ale nie tylko. Tutaj mamy także do czynienia z elementami baśni – tekstem zmuszającym do refleksji, choć nie moralizującym. To historie opowiadające o życiu, przeznaczeniu, wyborach i ludzkiej ułomności. Lecz dzięki kunsztowi autora nie czuje się tego w czasie czytania. Czytamy opowiadania pełne akcji i obfitujące w wydarzenia, a odpowiednia refleksja przychodzi po czasie.

Właściwie żadnemu miłośnikowi fantastyki Sapkowskiego i opowiadań o Geralcie polecać nie trzeba. Zna je przecież doskonale i z pewnością bardzo ceni. Gorzej, jeżeli ktoś nie zetknął się z książką zniechęcony przez jej ekranizację. Wystarczy tylko powiedzieć, że filmowa historia jest bardzo zniekształcona. Trudno orzec, żeby była adaptacją opowiadań – scenariusz jest tylko do nich podobny. A wszystko, co w  filmie jest złe, w książce można uznać za atut.

Zachęcam do sięgnięcia po ten zbiorek. Polecam go tym, którzy jeszcze nie zetknęli się z tą prozą, a także tym, którzy czytali ją dawniej. Nie wiem, jak to udało się autorowi, że za każdym razem jego historie oczarowują tak samo. I rozbudzają apetyt na więcej.

Tytuł: Ostatnie życzenie
Seria: Wiedźmin, tom 1
Autor: Andrzej Sapkowski
Wydawca: SuperNOWA
Rok wydania: 2001
Stron: 292
Ocena: 6
BAZYL Opublikowane przez:

Zaczął od tekstowego Hobbita na Commodore 64, a potem poszło już z górki. O tamtej pory przebił się przez wszystkie chyba rodzaje fantastyki – i nie przestaje drążyć tematu dalej.

14 komentarzy

  1. Websterek
    3 stycznia 2008
    Reply

    Jedna z najlepszych

    Jedna z najlepszych książek fantasy jakie czytałem. Saga o wiedźminie to w ogóle świetna sprawa, niestety 2 część opowiadań nie jest tak dobra.

  2. Phoven
    7 stycznia 2008
    Reply

    Nie ma to..

    Jak recenzje nowości, nie? ;P

  3. Sihamaah
    9 stycznia 2008
    Reply

    Wiedźmin?

    Czytało mi się świetnie, aż byłem zaskoczony że książka jest tak dobra…

  4. MacioruSSS
    17 stycznia 2008
    Reply

    The best!!!

    Super książka! Super przyjemnie się ją czyta!

  5. sandra13_1996
    29 listopada 2008
    Reply

    black&white

    świeeeetna !!!!!

  6. Sir_Ernest_Torrmer
    30 grudnia 2008
    Reply

    więcej wiedźmina

    Książka jest świetna. Tak samo cały siedmioksiąg…no właśnie siedmioksiąg to za mało. Chcemy więcej opowieści o dziejach Geralta z Rivii

  7. TOMEK19G/48
    13 stycznia 2009
    Reply

    KOM

    KTO JAK KTO ALE JA NIE LUBIE KSIAZEK… JEDNAK GDY TO WYPORZYCZYLEM TO NAWET MOI RODZICE BYLI W SZOKU ZE SAM CZYTAM 😀 EXTRA…

  8. najmłodsza < 3
    19 września 2009
    Reply

    Geralt < 3 mam 12 lat i zapewne jestem najmłodszą czytelniczką Sapkowskiego . Moja mama mi poleciła te książki . Teraz znam je na pamięć . Byłam zafascynowana przygodami Geralta , jego miłością do Yennefer i życiem Ciri . < 3

  9. młeghheheh
    16 grudnia 2009
    Reply

    nie jesteś

    nie jesteś najmłodsza 😛 teraz mam 14 lat a przygody Geralta studiowałem 😛 w wieku 10. a tak poza tym polecam też autora andrzeja pilipiuka

  10. Kasia
    10 czerwca 2011
    Reply

    zakochana w książce

    Ja jestem z pewnością jedną z najmłodszych czytelniczek bo też mam 12 lat. Kocham te książki,pierwsze 3 przeczytałam z niecałe 12 dni. Czwartą kończę w 2 dni. Jak to wszystko przeczytam to nie będę miała co robić ;). W księgarni sprzedawczyni była w szoku ,że w takim wieku czytam takie książki ;))))). Naprawdę polecam,od tych książek pokochałam czytanie ;)) no i poprawiłam j.polski ;)))).

  11. Red_Killer
    10 czerwca 2011
    Reply

    😐

    Ja przeczytałem Wiedźmina w wieku 15 lat. Tacy ludzie jak Sapuś sprawiają, że ludzie nie tylko zaczynają czytać, ale uzależniają się od książek. Szacun.

  12. Znowu Kasia
    13 czerwca 2011
    Reply

    no właśnie

    Uzależniłam się od Wiedźmina. Czasem nawet przez bolące oczy nie mogłam czytać. Sapkowski jest moim idolem. Naprawdę,polecam te książki. Saga o Wiedźminie to najmądrzejsze książki jakie czytałam.

  13. Red_Killer
    15 czerwca 2011
    Reply

    😐

    Masz dopiero 12 lat i chyba nie miałaś tyle czasu żeby jakieś inne książki przeczytać. Ale nie trzeba wszystkich czytać. Wystarczy, że się Wiedźmaka przeczyta i już się wie, że to jest najlepsza saga na świecie 😀

  14. M@xim
    28 grudnia 2012
    Reply

    rzeczywiście najlepsza :*

    Widzę, że to typowe, że zaczyna się w wieku 12 lat 😀 ja też tak zaczęłam od audiobooków świetnie zresztą zrobionych z podziałem na głosy i efektami dźwiękowymi (które nadal słucham włączając na chybił trafił, bo znam je na pamięć) Teraz po roku została mi ostatnia książka (choć mogłabym całą sagę przeczytać w kilka dni), a to dlatego, że czyta się je nałogowo i po prostu nie można się oderwać, boję się więc, że jak skończę to mi zostanie taki niedosyt.
    Dzięki tej sadze pokochałam fantazy, ale obawiam się, ze lepszej książki nigdy nie znajdę

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.